Bouwsteen Ruimtelijke Analyse Brunssum t.b.v. de Omgevingsvisie
In het huidige Parkstad, de voormalige Oostelijke Mijnstreek, heeft de winning van steenkool haar stempel gedrukt op de ruimtelijke ontwikkeling van steden en dorpen. In de loop van de tijd is de ruimtelijke logica en daarmee de omgevingskwaliteit echter door tal van ontwikkelingen onder druk komen te staan. Zo ook in de gemeente Brunssum.
Om – in het kader van de op te stellen Omgevingsvisie – een koers voor de ruimtelijke ontwikkeling op lange termijn op te stellen, is HeusschenCopier Landschapskracht gevraagd om het verhaal van Brunssum op begrijpelijke wijze inzichtelijk te maken. Daartoe is de ruimtelijke structuur als het ware ontrafeld om deze in een vervolgfase opnieuw ‘in elkaar’ te zetten. Verschillende landschapstypen en stedelijke typologieën zijn tegen het licht gehouden om de betekenis ervan in de huidige ruimtelijke structuur van Brunssum te begrijpen.
Uit deze analyse blijkt dat de leesbaarheid en herkenbaarheid van oude hoofdstructuren en stedelijke kwaliteiten (o.a. mijnkoloniën) steeds verder in de verdrukking is geraakt. Hetzelfde geldt voor groene kwaliteiten. Deze zijn zowel in de vorm van grote, landschappelijke eenheden als op kleine schaal op buurtniveau aanwezig, maar de tussenschaal (van samenhangende, verbindende groenstructuren) ontbreekt. Vertalen we dit naar een bestaand ruimtelijk raamwerk, dan ontstaat een beeld van een decentraal opgebouwde stad: een mozaïek van buurtjes en wijken waar structuurdragers aanwezig zijn maar ruimtelijke helderheid en samenhang ontberen.
De resultaten van deze analyse in combinatie met opgaven waar Brunssum voor staat (vergroening, verbeteren gezondheidssituatie inwoners) leiden bijna vanzelf tot de conclusie dat het verbeteren van de orde en logica in de stedelijke structuur een belangrijke ruimtelijke opgave is voor de toekomst. Het concept van het mozaïek met zijn (hoofd)voegen en tegels kan daarbij worden ingezet als kapstok bij de visie/vergroening van de stad. Vergroening van de stad kan bijvoorbeeld een manier zijn om structuren te herstellen en te versterken, gebruiks- en belevingswaarde van de openbare ruimte te vergroten (door het creëren van plekken voor gebruik en verpozing) en ontmoeting én gedragsverandering mogelijk te maken.
Locatie
Opdrachtgever
Jaar
Team
Brunssum
gemeente Brunssum
2023-2024
Marc Heusschen, Evert Sonke, Auke Wissing